Przejdź do treści

Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Szczecin, uchwalone w 2012 r.

Rysunek Studium w skali 1: 25 000, opracowany w technice cyfrowej w Biurze Planowania Przestrzennego Miasta, jako dokument obowiązujący dostępny na bip.um.szczecin.pl

Plany historyczne rozwoju przestrzennego Szczecina - 2012 r.

Studium uchwalone 26 marca 2012 r., przez Radę Miasta Szczecin uchwałą Nr XVII/470/12 opracowano w Biurze Planowania Przestrzennego Miasta w Szczecinie przez zespół: Anna Nawacka-Górzeńska, Krzysztof Michalski, Janusz Nekanda-Trepka, Dariusz Dołgoszyja, Angelika Szerniewicz, Bogdan Kosmowski, Wiesław Makay, Anna Porożyńska - Dołgoszyja, Ilona Łabno, Anna Sokołowska, Grażyna Kulpa - Jarocka, Karolina Piwowarczyk, Małgorzata Szymska.

Studium określa politykę przestrzenną gminy, jest aktem kierownictwa wewnętrznego i zobowiązaniem publicznym, wiążącym organy gminy przy sporządzaniu planów miejscowych, które są ogólnie obowiązującym aktem prawnym. Zasadniczym elementem odnoszącym się do ustaleń przestrzennych jest Jednostka planistyczna, opisana merytorycznie w tomie III - Jednostki planistyczne, dla których ustalone zostały funkcje terenów i zasady ich zagospodarowania, na obszarze całego miasta, uwzględniając wnioski obywateli i instytucji oraz lokalną specyfikę osiedli i ich części. Zapisy zawarte w jednostkach planistycznych traktowane są jako najbardziej szczegółowe ustalenia studium, które wynikają z analizy uwarunkowań (tom I) i przyjętych na podstawie tych analiz ustaleń kierunkowych (tom II), opartych na następujących zasadniczych dyrektywach polityki przestrzennej:

1. Rozwój przestrzenny powinien, zachowując indywidualność i charakter miasta, sprzyjać powstawaniu nowoczesnego miasta nauki i kultury, o wysokiej jakości warunków zamieszkiwania, pracy i wypoczynku.

2. Za nadrzędną wartość uznaje się zachowanie struktury kompozycyjnej miasta, a szczególnie odrębności poszczególnych osiedli z podkreśleniem granic pomiędzy przestrzenią zurbanizowaną, a terenami otaczającymi.. Kształtowanie indywidualnego charakteru obszarów osiedli będzie sprzyjać wzmacnianiu związków i identyfikacji obywateli z ich miejscem zamieszkania.

3. Szczecin jako „Odrzańska Brama Europy” winien być łatwo dostępny komunikacyjnie i przyjazny dla bezpiecznego, sprawnego i bezkolizyjnego przemieszczania się wewnątrz miasta, a także posiadać wiele połączeń z metropoliami w kraju i Europie.

4. Szczególnym priorytetem jest ochrona i rozbudowa systemu przestrzeni publicznych w mieście: ulic, placów, alei, parków, skwerów i zieleni towarzyszącej zabudowie usług publicznych.

5. Wielkim wyzwaniem jest rewitalizacja zabudowy Śródmieścia z przełomu XIX i XX w., o wyjątkowej, w skali europejskiej, kompozycji przestrzennej.

6. Konieczne jest przeprowadzenie wielokierunkowej rewitalizacji dzielnic nadodrzańskich, w tym poprzemysłowych obszarów nadwodnych, z uwzględnieniem terenów portowych jako głównego czynnika miastotwórczego.

7. Niezbędna jest rewitalizacja Starego Miasta jako naturalnego „serca miasta” i powiązania terenów śródmieścia z nowymi terenami inwestycyjnymi na Międzyodrzu.

8. Rozwój miasta powinien być zrównoważony i zharmonizowany z istniejącym, bogatym środowiskiem przyrodniczym, ukierunkowany na wykorzystanie walorów historyczno-kulturowych i krajobrazowych miasta.

Polityka przestrzenna określona w studium jest realizowana poprzez miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, których treść winna być zgodna (nie sprzeczna) z ustaleniami studium i ogólnie obowiązującymi przepisami odrębnymi, działając w granicach przyjętych jednostek planistycznych. Zawarte w studium ustalenia zapewniają niezbędne tereny dla rozwoju budownictwa mieszkaniowego: jednorodzinnego i wielorodzinnego, lokalizacji instytucji oświaty, zdrowia i opieki społecznej, z lokalnymi ośrodkami usługowymi, na terenach zainwestowanych i wskazanych do zainwestowania. Opracowana prognoza demograficzna przewidująca powolny spadek liczby ludności, przekłada się na naturalną poprawę warunków zamieszkiwania, ale zagraża rozwojowi Miasta. Dla przeciwdziałania tendencjom stagnacyjnym, studium zakłada rozwój ośrodka metropolitalnego, dla którego przewiduje niezbędne tereny umożliwiające rozgęszczenie substandardowych skupisk mieszkańców i stworzenie oferty terenów dla zabudowy wielo- i jednorodzinnej dla nowych mieszkańców i tych, którzy masowo szukają terenów budowlanych poza granicami miasta.

Nowe tereny mieszkaniowe, zabudowywane głównie małymi domami wielorodzinnymi i jednorodzinnymi, powinny być istotnym elementem poprawy warunków zamieszkiwania. Ustalenia wskazują na wagę podnoszenia jakości życia w mieście, zarówno dla jego stałych mieszkańców jak i studentów oraz turystów. W rozwoju miasta i regionu szczególnie ważną funkcję pełnią szkoły wyższe stanowiące nie tylko o lokalnym charakterze Szczecina, ale zapewniające kadry dla terenów zlokalizowanych w granicach Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego. W studium zapewniono warunki dla rozwoju szkół wyższych i ich włączenia w ważne dla miasta procesy rozwojowe (w sferze pozyskiwania nowych technologii i tzw. high-tech). Obok istniejących terenów uczelni wyższych przeznaczono nowe tereny pod ich rozwój oraz powstawania parków technologicznych. W studium wskazano lokalizację dla nowej opery, zespołu teatrów dramatycznych i pozostałych instytucji kultury, w strukturach ścisłego centrum miasta, a także do ich rozwijania w osiedlach, jako obiektów publicznych i prywatnych. Studium umożliwia realizację planów zagospodarowania jez. Dąbie, Małe Dąbie, lokalnego lotniska, oraz terenów nadrzecznych, otwiera możliwości rozwoju sportów wodnych, marin, żeglarstwa i turystyki wodnej. Planuje się także rozwój sieci ścieżek rowerowych i tras konnych. Sport i rekreacja rozwijane będą również w ramach planów osiedlowych zagospodarowania lasów i parków krajobrazowych. W ustaleniach studium Zapewniono warunki dla rozwoju i wzmocnienia centrum miasta, włączenia do ścisłego centrum terenów Staromiejskich i wyspy Łasztowni, jest to kolejny krok w kierunkach rozwoju miasta nad rzeką i tworzenia tzw. „Serca Miasta” – strategicznej przestrzeni publicznej Miasta. Projektowana struktura przestrzenna utrwala wiodącą rolę centrum w rozwoju miasta i dzielnicy śródmiejskiej ze wskazaniem na drugi obszar węzłowy na Prawobrzeżu, jako ośrodka wspomagającego, nastawionego na obsługę nie tylko lokalną, ale także regionalną i międzynarodową. W studium przyjęto rozwój wewnętrzny, będący kontynuacją dotychczasowych planów, jako intensyfikację usług i zagospodarowywanie terenów zaniedbanych, rezerw przestrzennych i rewaloryzację zabudowy historycznej. Jednym z najistotniejszych rozstrzygnięć studium są ustalenia dotyczące rozprowadzenia ruchu tranzytowego i skomunikowania miasta z otoczeniem. Podstawową infrastrukturę drogową tworzą lokalizacje głównych wlotów do miasta z drogi S3, z wykorzystaniem autostrady A6 i dalej potoki ruchu na: kierunki: Śródmieście i port (ul. Nowogdańska i ul. Gdańska), kierunek Gumieńce, Pogodno i Warszewo (Autostrada Poznańska) oraz kierunek Zdroje i Dąbie (ul. Zwierzyniecka). W powiązaniu z tzw. Zachodnim Obejściem Szczecina funkcjonować będą połączenia z zachodnimi i północnymi osiedlami miasta, oraz terenami mieszkaniowymi, przygranicznymi, co ma ogromne znaczenie dla aktywizacji i obsługi Dzielnicy Północ i zlokalizowanych tam terenów przemysłowych i nadwodnych. Studium wskazuje na generalną kontynuację struktur komunikacyjnych, utrzymanie idei odciążenia centrum miasta z ruchu tranzytowego poprzez system obwodnic, ułatwienia dostępu do terenów portowych, na których obok tradycyjnych i nowoczesnych form przeładunku i składowania pojawiają się centra logistyczne. Kontynuowane są preferencje dla transportu zbiorowego, rozszerzania stref ruchu pieszego i dostępności miasta dla ruchu rowerowego.

W studium wskazuje się lokalizacje parkingów strategicznych, określa się także ważniejsze wskaźniki liczby miejsc postojowych zróżnicowane w zależności od strefy Miasta. Wskazuje się na potrzebę dominacji ruchu pieszego w ramach ścisłego centrum, wprowadzenie priorytetów dla komunikacji zbiorowej oraz ograniczenia liczby miejsc postojowych na terenie śródmieścia. Studium utrwala, wypracowany przed laty, przebieg tzw. „obwodnicy śródmiejskiej”, oraz powiązania z drogami wylotowymi z miasta. Silniej eksponuje planowaną rozbudowę sieci tramwajowej, wprowadzając możliwość przedłużenia projektowanych linii poza granice miasta. W ustaleniach studium określono obszary o prawidłowej fizjonomii oraz obszary wymagające działań rewaloryzacyjnych i rewitalizacyjnych, dla których w planach miejscowych szczególną uwagę należy zwracać na kompozycję urbanistyczną tworzącą czytelne cechy odkreślające ich tożsamość i wyjątkowość. Jako narzędzie do osiągnięcia tego celu zakłada się utrzymanie tradycyjnych przestrzeni publicznych i rozwój lokalnych centrów usługowych. W studium wskazano obszary chronione i wskazane do ochrony, powiązania z obszarami przyrodniczymi w sąsiedztwie miasta oraz konieczność zachowania ciągłości terenów zieleni poprzez utrzymanie i wzmocnienie Systemu Zieleni Miejskiej, z istotnymi ograniczeniami inwestycyjnymi.

W ustaleniach uzyskano kompromis pomiędzy potrzebami ochrony przyrody, terenów wód i terenów przywodnych, z rozwojem funkcji portowych i turystycznych. Studium wskazuje potrzebę urządzenia arboretum na terenie Syrenich Stawów oraz Ogrodu Botanicznego, jako terenu zieleni urządzonej z funkcjami dydaktyczno-naukowymi na obszarze Wodozbioru, nie wykluczając innych lokalizacji podobnych zamierzeń. Przyjęta w studium struktura handlu i usług dostosowana została do potrzeb lokalnych, od niewielkiej koncentracji (w ramach osiedlowych centrów obsługi ludności) poprzez wielkomiejskie centra, związane ze śródmieściem, Dąbiem i Osiedlem Słonecznym, do autonomicznych centrów handlowych funkcjonujących w oparciu o sklepy wielkopowierzchniowe. Preferencja dla małych i średnich firm najlepiej odpowiada ofercie inwestycyjnej Szczecina i podaży niewielkiej ilości średniej wielkości terenów inwestycyjnych. Małe i średnie firmy są symbolem nowoczesnej gospodarki, bardzo dobrze mogą funkcjonować w ramach parków przemysłowych, parków technologicznych i struktur rozproszonych, tworząc miejsca pracy dla absolwentów szczecińskich szkół i uczelni wyższych. Na podstawie opisanego studium opracowano w BPPM do końca roku 2020 – 123 obowiązujące plany miejscowe.

opracowano w BPPM w Szczecinie:

mgr inż. arch. Janusz Nekanda -Trepka,

dr inż. Dariusz Dołgoszyja